"Deze films waren een nieuw propagandamiddel."

Waar gaat dit over? 
‘NSB-propagandafilms.’  

Wanneer kwam je hiermee in aanraking? 
‘In mei 2018 heeft het Instituut voor Beeld en Geluid 170 filmpjes van de NSB uit de periode 1940-1944 openbaar gemaakt. Voor iedereen toegankelijk dus. De auteursrechten waren zeventig jaar na publicatie vervallen. Er is veel commotie rond de openbaarmaking geweest, omdat het natuurlijk om een gevoelig verleden gaat.’ 

Waarom raakt dit jou? 
‘Ik vind de films interessant omdat ze laten zien hoe de NSB aanhangers voor zich probeerde te winnen. Film was betrekkelijk nieuw in die tijd. Helemaal als laagdrempelig propagandamiddel om het volk tot ‘De Nieuwe Tijd’ te bekeren.’

Vertel er iets over wat niet veel mensen weten.
‘Opvallend is de tegenstrijdigheid bij een van de films waarin een hagepreek van Anton Mussert in Lunteren te zien is. Je ziet Mussert die met veel bombarie, mooie auto’s en trompetten aankomt en een indrukwekkende preek geeft. Tegelijkertijd lijkt het alsof de mensen die in het gras zitten drukker zijn met het genieten van een dagje uit. Ze eten van hun bammetjes uit de picknickmand en lijken de preek niet altijd interessant te vinden. Deze propagandafilms werden ook in bioscopen getoond, voordat de hoofdfilm begon. Het publiek hoestte, praatte en maakte veel geluid wanneer die NSB-films vertoond werden, als een soort stil protest.’ 

Waarom is dit voor jou een future classic? 
‘Omdat deze collectie een tijdsbeeld weergeeft en omdat als je goed kijkt, het hele propagandamiddel niet overal zo werd ontvangen als de NSB voor ogen had.’ 

Share