Sander van Alphen

Trainee Vastgoed en Landschap, gemeente Alkmaar

Afgestudeerd aan de Reinwardt Academie: 2015

In het eerste jaar van zijn studie Commerciële economie in Utrecht, ging het voor Sander te veel over omzetcijfers en winstmarges. Dat vond hij te eenzijdig. Hij haalde zijn propedeuse, verhuisde naar Amsterdam en ontdekte de Reinwardt Academie. Nu is Sander trainee Vastgoed en Landschap bij de gemeente Alkmaar. Hieronder vertelt hij wat hij van de opleiding en zijn werk vindt. Ook deelt hij zijn favoriete erfgoedklassiekers. Van nu en de toekomst.

‘Ik ben geboren in Utrecht en ging daar naar de middelbare school. Na het vwo begon ik aan een studie Commerciële economie aan de Hogeschool Utrecht, omdat ik de mix tussen commercie, marketing en cultuur altijd erg interessant vond. Maar die opleiding bleek erg eenzijdig, het ging vooral over omzetcijfers en winstmarges. Een bevriende docent spoorde mij aan om mijn eigen weg te volgen. Ik heb vervolgens mijn propedeuse gehaald en ben verhuisd naar Amsterdam. Want ik dacht, als ik wat met cultuur wil, moet ik naar de hoofdstad.’ 

En naar de Reinwardt natuurlijk!
‘Daar ging een omzwerving aan vooraf. Omdat ik nog niet zo goed wist wat ik wilde, heb ik eerst een jaar verschillende baantjes gehad. In de periode dat ik bij Museumtickets.nl werkte was er een open dag van de Academie voor Theater en Dans van de AHK. Daar bladerde ik door een folder van de Reinwardt en zag ik het vakkenpakket: dat was precies wat ik zocht! Ik was al bekend met musea, maar de Reinwardt-folder gaf de doorslag.’ 

De combi van management en cultuur sprak je aan. Wat vond je dan van vakken over archivering?

‘Het eerste jaar was pittig en moest ik doorbijten. De opbouw van de vakken was toen anders dan nu. In het eerste jaar ging het over collectiemanagement en het tweede jaar over tentoonstellen. Pas in jaar drie ging het over cultureel ondernemen.’ 

Maar je had een missie…
‘Jazeker. Uiteindelijk ben ik ook blij dat ik toch kennis heb van archivering. Zo kom ik nu regelmatig in het Regionaal Archief Alkmaar om iets uit te zoeken over een monument. Het is fijn als je over alle dingen kunt meepraten.’ 


Wat voor beeld had je van cultureel erfgoed voordat je aan de Reinwardt begon?
‘Dat het vooral over fysiek erfgoed ging. Dus kunst, objecten of gebouwen. En ook heel erg over oude dingen. Met name uit de Gouden Eeuw. Dat beeld is tijdens de opleiding bijgesteld.’

Hoe dan?

‘Bij de Reinwardt wordt veel aandacht besteed aan immaterieel erfgoed. Dus gebruiken, tradities en rituelen. Ook ben ik erachter gekomen dat erfgoed recent kan zijn en een politieke lading kan hebben.’

Hoe zou je cultureel erfgoed nu omschrijven?

‘Ik las laatst een interessante column van historisch geograaf Irina van der Vlag-Churylova, waarin ze zegt dat erfgoed de letters en woorden zijn die samen een verhaal vormen. Als die verdwijnen kun je het verhaal niet meer vertellen. Dat vond ik een hele mooie uitleg van wat erfgoed voor mij is. Het is niet zozeer het object, maar wel het verhaal dat het object samen met allemaal andere objecten vertelt.’ 

Terug naar de Reinwardt, wat vond je leuk?
‘Alle excursies! Bijna elk jaar ga je op studiereis. Het contact tussen de studenten en docenten is ook erg prettig. Met docent Marjan Otter heb ik de laatste twee jaar van mijn studie veel gewerkt. Ik had eerst de minor Cultureel ondernemen en ze heeft daarna ook mijn afstudeerstage en -onderzoek begeleid. Wat ik van haar heb geleerd? Altijd een paar stappen vooruit denken.’

Samenwerken speelt een grote rol tijdens de opleiding. Hoe vond je dat?
‘Enorm uitdagend soms. Maar wel onwijs leerzaam. In mijn huidige werk heb ik er heel veel aan. Ik heb veel gesolliciteerd en de vraag die altijd wordt gesteld is of je hebt samengewerkt. En hoe je functioneert in een groep tijdens zo’n samenwerking. Tijdens mijn studie vond ik het niet altijd leuk, maar uiteindelijk ben ik er wel blij mee.’ 

In het derde jaar startte je met je minor Cultureel ondernemen. Begon het toen pas echt voor jou?
‘Nee, want in mijn tweede jaar deed ik een stage waar ik kon proeven aan culturele marketing. Ik zat bij filmmuseum EYE op de persafdeling. Ik werkte daarvoor bij Studio K, een filmtheater. Daar kwam ik in aanraking met filmcultuur. Voor de stage bij EYE moest je aangeven waarom je daar goed zou passen. Ik kon zeggen dat ik bij een filmhuis had gewerkt. Dat hielp. Ik heb mijn studiepad dus niet zorgvuldig uitgestippeld maar het is deels zo gelopen.’

Wat ging je doen na de Reinwardt?
‘Ik solliciteerde, maar wilde ook nog meer weten van ruimtelijk erfgoed zoals monumentenzorg en landschappen. Er was een master Erfgoedstudies aan de Vrije Universiteit. Na eerst een jaar de pre-master te doen ben ik deze master gaan volgen. Ik heb behoorlijk lang gestudeerd, haha. Zeven-en-een-half jaar. In februari 2018 was ik klaar en ging ik solliciteren. Nu werk ik als trainee bij de gemeente Alkmaar.’ 

Wat doe je daar?
‘Ik vind het leuk om op gebiedsniveau bezig te zijn, wat groter te denken. Het lijkt mij heel gaaf om aan de slag te gaan met vraagstukken hoe je een gebied het best kunt ontwikkelen.’

Hoe ziet een dag van een trainee eruit?
‘Ik werk aan een aantal projecten tegelijk. Zo gaan we een jongerenplatform oprichten voor de gemeente. Die wil heel graag geadviseerd worden door jongeren tussen de twaalf en achttien jaar.’

Dat klinkt nice.
‘Verder ben ik bezig met het starten van een onderzoek naar droogmakerijen, dus oude meren die zijn drooggemalen, grotendeels in de Gouden Eeuw. Dat ga ik digitaliseren. Ik schrijf ook voor Erfgoed Alkmaar over restauratieprojecten die gesubsidieerd worden door de gemeente. Het is namelijk belangrijk om te laten zien wat je doet met gemeenschapsgeld. En ik ben ook aan het uitzoeken welke subsidiemogelijkheden er bij de Europese Unie zijn voor stedelijke transformatie. Ik ben aan het vergelijken welke subsidies interessant zijn voor Alkmaar.’

Afwisselend en inhoudelijk… Hoe vind je het gaan?
‘Ik voel me erg op mijn plek hier. Ik vind het erg leuk dat ik bezig ben met het algemeen belang, dat ik iets doe voor de samenleving. En ik vind het interessant om heel veel te leren van andere terreinen. Ik ben iemand die geïnteresseerd is in veel onderwerpen. Dat past hier.’

Heb je nog contact met oud-studenten?
'Zeker! Ik heb nog contact met Sarah Berckenkamp, mijn oud-stagebegeleider bij Associatie Culturele Marketing en Communicatie. Zij heeft ook de Reinwardt gedaan. En sinds een paar maanden woon ik samen met twee van mijn jaargenoten. Onze app-groep heet Casa Reinwardt.‘ 

Wat uit de opleiding komt van pas in je huidige werk?
‘Het samenwerken. Dat is echt waardevol geweest. Net als de praktijkervaring door de stages. En tijdens de minor werden we behoorlijk in het diepe gegooid met een project genaamd Museumstraat. In Alkmaar hebben we nu als trainees een groepsopdracht die me daaraan doet denken. Ook nu moeten we zelf bedenken hoe we alles onderling regelen. Dat was tijdens het Museumstraat-project een enorme uitdaging.’

Wat doe je over tien jaar?
‘Het lijkt mij het leukst om een erfgoedprofessional te zijn die heel breed inzetbaar is. Dus die op heel veel verschillende terreinen kan meepraten. Op het gebied van water, ruimtelijke ordening, groen… Zodat ik op al die terreinen kan zorgen dat erfgoed een plek krijgt.’

Heb je een gouden tip voor toekomstige Reinwardters?
‘Blijf tijdens je studie om je heen kijken. Volg niet alleen je lessen, maar ontwikkel ook buiten de Reinwardt je interesses om erachter te komen wat je wilt. Bijvoorbeeld door naar netwerkbijeenkomsten te gaan of vrijwilligerswerk te doen. Kortom: blijf je ontwikkelen.’

De future classics van...

Share