Michelle van der Hoeven

Pitchen voor musea en ontwerpbureaus

Als een museum een grote tentoonstelling organiseert, wordt door middel van een pitch meestal een ontwerpbureau gezocht voor de vormgeving ervan. Michelle van der Hoeven onderzocht hoe dit pitchtraject tussen musea en ontwerpbureaus efficiënter kan verlopen. In 2011 studeerde ze erop af aan de bachelor Cultureel erfgoed van de Reinwardt Academie. ‘Vaak gaat er aan beide kanten ontzettend veel mis.’

Volgens Michelle wordt er vaak voor duizenden euro’s aan werk weggegooid. ‘Er zijn geen regels voor een pitch. Het traject is niet duidelijk en de criteria waarop beoordeeld wordt zijn vaag. Ontwerpbureaus worden soms niet eens teruggebeld nadat ze een pitch hebben gedaan, terwijl ze er uren werk in hebben zitten. Kortom, er is veel ruimte voor verbetering in het pitchtraject.’

Handleiding voor tentoonstellingsmakers

‘Samen met medestudente Yolande de Jonge heb ik een handleiding geschreven voor het maken van een tentoonstellingspitch. Daarin lees je hoe je een tentoonstellingsontwerp kunt aanbesteden, waar je een ontwerpbureau op kan beoordelen en wat je moet doen om tot een heldere briefing te komen. Het is ontzettend belangrijk dat deze eerste stap goed gaat, want als je samen een tentoonstelling maakt, ben je lang met elkaar bezig en moet je dus goed met elkaar kunnen samenwerken. Je moet dus ook goed kunnen uitleggen waarom je iemand wel of niet kiest.’


Voor hun onderzoek bezochten Michelle en Yolande een aantal ontwerpbureaus en musea die regelmatig een pitch uitschrijven. ‘Om te vergelijken zijn we ook met vertegenwoordigers uit de commerciële wereld gaan praten, waaronder een architectenbureau en een communicatiebureau. Overal hoorden we dezelfde klachten en opmerkingen. De musea communiceerden onduidelijk en boden de ontwerpbureaus vaak geen kans om er als ondernemer tussen te komen, waardoor zij vaak werk voor niets deden.’

‘Na het schrijven van onze handleiding werden we uitgenodigd door Salon Museologie om een presentatie te houden voor zowel het museumveld als de ontwerpers. De directeur van het Amsterdam Museum heeft onze handleiding officieel in ontvangst genomen. Het was echt heel leuk om te merken dat je onderzoek er dus toe doet. Tegenwoordig wordt er op de Reinwardt Academie ook lesgegeven in pitchen; dat gebeurde nog niet in mijn tijd.'

Minor Exhibition Direction

Een belangrijk onderdeel van het 3e jaar van de opleiding Cultureel erfgoed is de minor. Een minor is een samenhangend programma ter verdieping of verbreding van je studie. Het aanbod varieert; op dit moment kun je aan de Reinwardt Academie kiezen voor de minors Collectiemanagement, Cultureel ondernemen, Publiek en participatie, Archieven (in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam), en Informatie- en mediacommunicatie. Maar het is ook mogelijk om zelf een minor samen te stellen uit het keuzeaanbod van de academie of van andere opleidingen. Michelle: ‘Ik kan door mijn opleiding aan de Reinwardt Academie bij musea gaan werken, maar bijvoorbeeld ook voor een ontwerpbureau. Kunsttransport lijkt me ook interessant. In het 3e jaar koos ik voor de minor Exhibition Direction. Het leukste vind ik dat je als tentoonstellingsmaker met iedereen contact hebt, van de directeur tot de schoonmaker, van technici tot schilders en van de beveiliging tot de conservator. Iedereen moet met elkaar overweg kunnen. Dat regelen vind ik heel erg leuk; ik ben een echte regelneef.’  ‘Als je samen een tentoonstelling maakt, ben je lang met elkaar bezig en moet je dus goed met elkaar kunnen samenwerken’