gepubliceerd op 14 maart 2025 - leestijd: 5 minuten
Lucia volgt de minor Religieus erfgoed in Amsterdam
In de eerste twee jaar volgen alle studenten van de bacheloropleiding Cultureel erfgoed dezelfde vakken. Daarna, in jaar 3, kunnen zij ervoor kiezen om een minor te volgen aan de Reinwardt Academie óf daarbuiten. De aankomende weken vertellen studenten die dit jaar een minor hebben gevolgd alles over hun keuze en hoe zij dit hebben beleefd.
Deze week wordt student Lucia (24) uitgelicht. Lucia woont in Castricum en bezoekt in haar vrije tijd graag steden of musea waar ze nog nooit is geweest. Dit studiejaar volgt zij de minor Religieus erfgoed in Amsterdam. Tijdens deze minor verdiepen studenten zich in vraagstukken als: Wat zegt het religieus erfgoed over het diverse Amsterdam van toen en nu?
Je zit al in jaar 3, maar wat was eigenlijk de reden dat je de voor de opleiding Cultureel erfgoed hebt gekozen?
“Ik heb al vanaf kinds af aan interesse in de culturele sector en ik heb altijd gezegd dat ik in een museum wilde werken. Na mijn havodiploma heb ik wegens ziekte twee tussenjaren moeten nemen, dus toen ik eenmaal besloot om weer te gaan studeren had ik met mezelf afgesproken dat ik iets zou gaan studeren waar ik écht blij van werd. Ik ben toen gaan Googelen naar culturele studies en zo kwam ik bij de opleiding Cultureel erfgoed terecht. Ik werd er meteen enthousiast van, deze opleiding had alles wat ik zou willen doen in één studie! Het is een opleiding waarin je je eigen interesses kan ontwikkelen en bovendien sprak het praktijkgerichte aspect van de opleiding me heel erg aan. Nu zit ik in jaar 3 en heb ik nog geen moment spijt gehad van mijn keuze.”
In de eerste twee jaren volg je dezelfde vakken als je medestudenten. Wanneer was het moment dat je dacht ‘oké, hier ga ik me in specialiseren’?
“Er zijn verschillende momenten geweest die eruit sprongen, waarbij ik dacht “dit vind ik echt heel interessant, hier wil ik later wel iets mee gaan doen.” De Take Over vond ik zo’n moment, omdat ik het ontwikkelen van een tentoonstelling voor het eerst in het echt heb kunnen uitproberen. Tijdens het Erfgoedfestival had ik verschillende colleges gevolgd met betrekking op religie, waaronder een college over de geschiedenis van Waterlooplein. Dit waren een aantal factoren die mijn keuze naar Religieus erfgoed in Amsterdam hebben geleid.”
En dan komt er ook echt een moment dat je moet gaan kiezen waar je je in gaat specialiseren. Heb je ook nog andere keuzes overwogen?
"In jaar 2 vond ik de creatieve aspecten van verschillende modules, zoals het ontwikkelen van publieksproducten en vormgeving, ontzettend leuk om te doen. Tijdens de Take Over-module heb ik drie weken stagegelopen bij het Archeologiemuseum Huis van Hilde, waar ik een kleine tentoonstelling mocht ontwikkelen en uitvoeren. Dit vond ik echt ontzettend leuk om te doen. Mede daardoor heb ik, naast de minor Religieus erfgoed in Amsterdam, serieus overwogen om de minor Presentatie te volgen. Ik twijfelde of dat de richting was die ik in mijn latere professionele leven op wilde gaan en of de minor Presentatie daar een belangrijke aanvulling op zou zijn."
Ook een interessante minor! Maar je hebt uiteindelijk dus voor de minor Religieus erfgoed in Amsterdam gekozen. Wat heeft de doorslag gegeven?
"Eind jaar 2 kreeg ik advies van mijn mentor over het kiezen van een minor, wat mij enorm heeft geholpen. Ik ben iemand die veel te ver vooruitkijkt, en ik had het gevoel dat de keuze voor mijn minor een beslissende factor zou zijn voor mijn toekomst als erfgoedprofessional—wat natuurlijk niet het geval is. Ik wilde absoluut geen verkeerde keuze maken.
Mijn mentor vertelde me toen dat ik puur en alleen moest kijken naar wat ik op dát moment leuk zou vinden om te doen en naar de vaardigheden die ik in de modules zou ontwikkelen, ongeacht het overkoepelende thema—of dat nou presentatie of religie was. Want ongeacht welke richting ik later op zou gaan, de vaardigheden die ik tijdens de minor ontwikkel, zouden altijd van pas komen.
Ik heb altijd een fascinatie gehad voor religieus erfgoed, maar heb er tot nu toe nog niet veel mee kunnen doen. Na het gesprek ben ik opnieuw goed naar alle individuele modules gaan kijken. Bij de minor Religieus erfgoed in Amsterdam zag ik niet alleen ruimte voor theoretische verdieping en het ontwikkelen van belangrijke vaardigheden, maar ook een kans om mijn interesse in religie verder te verkennen. Bovendien leek het me erg leuk om met studenten van andere scholen in de klas te zitten, en de mogelijkheid om door te stromen naar de masteropleiding aan de VU is een mooi extraatje."
Je hebt al een aantal modules binnen deze minor gevolgd. Kun je iets meer vertellen over deze modules?
"Zeker! De minor begint met het vak Religieus erfgoed: een inleiding. Het thema van deze module draaide grotendeels om de herbestemming van religieuze gebouwen en alle aspecten die daarbij komen kijken. Aan de hand van excursies en gastdocenten zijn we in gesprek geraakt met partijen die hiermee te maken hebben. Je leest wekelijks literatuur en de module biedt een mooie combinatie van theoretische verdieping en praktijk, doordat we dit direct toegepast zagen tijdens colleges en excursies. Als eindopdracht heb ik onderzoek gedaan naar emotionele waarde en sacraliteit van religieuze gebouwen tijdens het herbestemmingsproces en mijn bevindingen verwerkt in een literatuurreview. Ook hebben we in groepsverband een debatstelling bedacht die we op de laatste dag van de module hebben voorgelegd aan een panel met verschillende stakeholders op gebied van religieuze herbestemming in Deventer.
Daarna volgden de modules Religieus erfgoed op de kaart en Amsterdam Immigrantenstad. Bij Religieus erfgoed op de kaart hebben we geleerd hoe je (archief)onderzoek verricht en schrijfvaardigheid ontwikkelt, met als onderwerp middeleeuwse kloosters in Amsterdam. Deze module vond ik erg leerzaam, omdat we voor een echte opdrachtgever hebben gewerkt en ons onderzoek daadwerkelijk wordt gepubliceerd. We hebben gewerkt in museum Ons’ Lieve Heer op Solder en een short story geschreven gebaseerd op ons onderzoek voor De Andere Kaart van Amsterdam. Alle short stories die tijdens deze module zijn gemaakt, vormen samen een stadswandeling langs middeleeuwse kloosters op de Wallen.
Voor deze module heb ik onderzoek gedaan naar het Sint Ursulaklooster in Amsterdam. Ik heb verrassende dingen ontdekt die in de toekomst terug te lezen zijn in mijn short story, dus hou vooral de website deanderekaart.amsterdam in de gaten!
De module Amsterdam Immigrantenstad kan ik ook echt aanraden. Het heeft me veel geleerd over de migrantengeschiedenis van Amsterdam en de rol die religie daarin speelt, maar ook over hoe er vandaag de dag naar migratie wordt gekeken en in hoeverre (religieuze) migratie wordt gerepresenteerd in een museale context. Een unieke ervaring in deze module was voor mij het bijwonen van een kerkdienst van de JCF Church en een sjoeldienst/Bar Mitswa bij de Liberaal Joodse Gemeente. Tijdens deze module kon ik mijn interesse voor de Joodse buurt van Amsterdam verder onderzoeken en verwerken in een essay. Ik heb hiervoor een essay geschreven over Vlooienburg en de effecten van de bouw van het Stopera-gebouw op de herinneringscultuur van Joodse Amsterdammers."
Hoe heb je de minor ervaren en hoe was het samenwerken met studenten van de VU?
"De minor is hard werken, maar ook ontzettend leuk. In korte tijd heb ik veel nieuwe dingen geleerd en een grote persoonlijke groei doorgemaakt. Ik heb een passie ontwikkeld voor religieus erfgoed en ben geïnspireerd geraakt door de mensen die ik de afgelopen maanden heb ontmoet.
Hoogtepunten waren voor mij de excursies, zoals het bezoek aan museum Catharijneconvent, waar we een rondleiding kregen van conservator internationale kerkgemeenschappen Madelon Grant. Dit gaf een bijzondere kijk achter de schermen op hoe religieuze objecten worden gepresenteerd en hoe het museum werkt aan een bredere migratierepresentatie.
Het samenwerken met studenten van andere studies, waaronder de VU, vond ik erg waardevol. Binnen de Reinwardt Academie zit je in een soort ‘erfgoed-bubbel’, dus het was verfrissend om samen te werken met studenten die soms nog nooit iets met erfgoed hebben gedaan. Zo is er een klasgenoot die European Studies volgt en iemand die Religiewetenschappen studeert. Iedereen heeft een eigen kijk op dingen en het is inspirerend om gedachten uit te wisselen. Ook is de sfeer heel gezellig; iedereen is gemotiveerd en haalt het beste in elkaar naar boven.
Ik kijk erg uit naar de excursie naar museum Huis van Bosch, dat vrijwel uitsluitend gebruikmaakt van multimediale projecties om een unieke museumervaring te bieden. Dit zal een mooie inspiratiebron zijn voor ons presentatieconcept voor de Nieuwe Kerk in Delft. Dankzij al deze ervaringen voel ik me zekerder in mijn eigen kennen en kunnen en klaar om in jaar 4 stage te lopen en mijn afstudeerscriptie te schrijven."
En heb je tijdens de minor skills ontwikkeld die van pas zullen komen in je toekomstige baan?
"De minor leert je om gedisciplineerd en stapsgewijs toe te werken naar een eindproduct. Verder heeft de minor me geleerd hoe ik literatuur kan lezen en verwerken, hoe ik grondig onderzoek verricht en academische schrijfvaardigheid. Maar sociale vaardigheden zoals presenteren, debatteren en kritisch nadenken zijn ook skills die ik verder heb kunnen ontwikkelen en in toekomstig werk goed van pas zullen komen."
Tot slot... hoe straks verder? Heb je al een idee waar je in jaar 4 stage gaat lopen?
"Ik moet zeggen dat de minor Religieus erfgoed in Amsterdam mij echt heeft geïnspireerd om tijdens mijn stage ook iets met religieus erfgoed te gaan doen. Ik heb nog geen stageplek momenteel maar als ik mijn wensen mag uitspreken lijken instellingen zoals het museum Catharijneconvent, Joods Cultureel Kwartier of Ons’ Lieve Heer op Solder mij hele interessante stageplekken. Wie weet wat de toekomst nog zal brengen!?"